12 ноябрҙә район тарихында ҙур ваҡиға булды - республика юғары уҡыу йорттары ректорҙары Советының күсмә ултырышы үтте. Тап ошо фактты район хакимиәте башлығы Фәрит Дәүләтгәрәев ҡәнәғәтлек менән һыҙыҡ өҫтөнә алып, тау-байыҡтырыу комбинатының идаралығында «түңәрәк өҫтәл» сараһын асты.
Бик тә етди мәсьәлә ҡаралды - йәштәргә һөнәр һайларға ярҙамлашҡанда власть органдарының, уҡыу йорттарының һәм эш биреүселәрҙең хеҙмәттәшлеге. Иҡтисадсы йә юрист дипломлы йәштәрҙең саманан тыш ишәйеүе сер түгел бит инде, аҙағынан эш таба алмай интегәләр. Ә бына табиптар һәм инженерҙар етешмәй. Йәнә бер проблема - күп йәштәр уҡырға ҙур ҡалаларға атлыға, ундайҙарҙың район түгел, республикабыҙға кире әйләнеп ҡайтыу-ҙары бик тә икеле. Дипломына ҡарамаҫтан, телефон һатыусы ғына булып эшләһә эшләй, ғүмер буйы фатир яллап йәшәһә йәшәй, телен дә, милләтен дә онотһа онота, әммә Мәскәүҙәмен бит (Петербургта, Екатеринбургта һәм башҡа), тип нимәгәлер ғорурланыусылар аҙ түгел хәҙер…
Фәрит Фәтих улы ошо күңелһеҙ һандарҙы бәйән итте: былтыр Учалы йәштәренең 21,3 проценты ¤фө университеттарына уҡырға инһә, 47,9 проценты - сит тараф студенттары; быйыл был нисбәт - 18,5 һәм 55,4 процент…

Уҙған аҙнала район хакимиәтендә «Башҡортостан рустары Соборы»ның үҙәк башҡарма комитеты рәйесе, Дәүләт Йыйылышы-Ҡоролтай депутаты, дәүләт төҙөлөшө, хоҡуҡ тәртибе һәм суд мәсьәләләре буйынса Комитет рәйесе Виктор Пчелинцев менән осрашыу булды.

Виктор Александрович үҙенең сығышында Башҡортостан Президенты Рөстәм Хәмитовтың БР Дәүләт Йыйылышы-Ҡоролтай депутаттары алдында йыллыҡ Мөрәжәғәтнамәһенә иғтибар йүнәлтте. Бында тәү сиратта хеҙмәт, хеҙмәт кешеһе, яҡшы эш шарттары булдырыу, республика халҡының йәшәү сифатын күтәреү тураһында әйтелә. Виктор Пчелинцев Башҡортостандың бөгөнгөһө хаҡында бәйән итте, уның ыңғай үҫешен билдәләне. Артабан һүҙ «Башҡортостан рустары Соборы» төбәк йәмәғәт ойошмаһының эшмәкәрлеге хаҡында барҙы. Әйтергә кәрәк, йәмәғәт ойошмаһы оҙаҡ йылдар инде рус мәҙәниәтен һаҡлауға һәм үҫтереүгә, халыҡ йолаларын, традицияларын, башҡорт ерендә тыуған, йәшәгән билдәле рус шәхестәрен, ғалимдарын өйрәнеүгә уларҙың исемдәрен пропагандалауға ҙур иғтибар бирә. Был эште әүҙемләштереү маҡсатында ҡала-райондарҙа башҡарма комитеттар булдырыла, элек барлыҡҡа килгәндәре яңыртыла.

Байтаҡ йылдар балаларҙы мәктәпкә тиклем тәрбиәләү учреждениеларында эшләгәс, сағыштырып ҡарай алам. Ике тиҫтәләп йыл элек, сабыйҙар балалар баҡсаһына килтерелгәс, иртәнге бутҡаны барыһы ла һыпырып ҡына ҡуялар ине. Бар төркөмгә, күп тигәндә, бер-ике баланың аппетиты насарыраҡ булды - йә ауырып торалар, йә өйҙә ныҡлап тамаҡ ялғап өлгөргәндәр.

Хәҙер ни, ике тиҫтә баланың дүрт-бише генә иртәнге ашты яҡшы ашай, ҡалғандары йөҙ йыйыра. Юҡ, элек бутҡаны татлы бешергәндәр ҙә, хәҙергеләрен ашарлыҡ түгел, тип уйлай ҡуймағыҙ! Ашнаҡсыларыбыҙ бик тә тәмле һәм файҙалы итеп әҙерләйҙәр. Сәбәп икенсе, ата-әсәләр, олатай-өләсәйҙәр үҙҙәре үҙгәреүҙә. Байтаҡ балаларҙың иртүк килгәндәрендә үк кеҫәләре кәнфит-шоколад, төрлө печенье-чипсылар менән тулы булыуы ихтимал. Бәғзе ололар тәм-томдо әүрәткес сифатында файҙаланыуға күсте, мәҫәлән, мине тыңлаһаң, тәмлекәс алып бирәм.

Ҡотой ауылы көрәшселәргә бай төбәк булараҡ дан алған. Ошо ауылдан сыҡҡан спортсыларҙың исеме районыбыҙҙа ғына түгел, унан тыш та киң билдәле. Гәзитебеҙ биттәрендә ҡотойҙарҙың яңынан-яңы еңеүҙәре йыш баҫылып тора. Йәш көрәшселәрҙең икенсе ярты йыллыҡҡа бөтә коллектив менән гәзитебеҙгә яҙылыуын ишеткәс, егет-ҡыҙҙарға булған ҡыҙыҡһыныуыбыҙ икеләтә артты.

Ҡотой ауылының дзюдо һәм самбо клубы 1999 йылдан алып эш башлай. Ойоштороусыһы - Фәһим Шакиров. Клубҡа Ҡолош һәм Ҡотой ауылдарынан бөтәһе 25 бала йөрөй. Аҙнаның алты көнөндә тренировкалар үтә. Спортсыларҙың физик мөмкинлектәрен үҫтереү өсөн тренажер бүлмәһе бар. Теннис уйнау өсөн дә шарттар тыуҙырылған.
15 йыл арауығында клуб йөҙгә яҡын спортсы тәрбиләп сығарған. Улар араһында тормошон профессиональ спорт менән бәйләгәндәре, юғары уңыштарға өлгәшкәндәре күп. Мәҫәлән, Рәсәйҙең милли көрәш буйынса спорт мастеры Ғайсар Ғәлин (ҡыҙғанысҡа ҡаршы, бөгөнгө көндә мәрхүм), спорт мастерына кандидат Рифат Сөләймәнов, физкультура уҡытыусыһы Илдар Исхаҡов, ҡыҙҙарға ғына түгел, егеттәргә ал бирмәгән Азалина Сафина һәм башҡалар. Ғөмүмән, көрәш менән шөғөлләнеү балаларға тик ыңғай яҡтан ғына ярҙам итә. Мәҫәлән, Фәһим Шакиров тәрбиәләнеүселәре әрме хеҙмәтендә элиталы ғәскәрҙәргә эләгә, хәрби һөнәрен һайлай. Ҡотой ауылының дзюдо һәм самбо клубы - район кимәлендә - 7, зональ кимәлдә 4 тапҡыр чемпион исемен алыусы берҙән-бер мәктәп.

* Украина властары үҙ халҡын ҡырғанды битараф күҙәткән Көнбайыш илдәре закон һәм хоҡуҡ тураһында ләстит һатырға ярата. «Телегеҙҙән бер кем дә тартманы», - тип үсәп эшкә тотонғандыр инде Новороссия парламенты рәйесе Олег Царев. Ул ойошторған Украина ҡасаҡтар союзы Страсбург ҡалаһындағы Европа кеше хоҡуҡтары буйынса судына дәғүәләр яуҙыра башланы. Беренсе булып Донецк ҡалаһынан Антонина Маслованың ғаризаһы теркәлә. 9 август көнө Украина әрмеһе туптан атып, фатирын емерә, ҡатын ҡасырға мәжбүр була, ошоноң өсөн 200 мең евро (11-12 млн һум) әхлаҡи һәм матди компенсация талап итә. Әгәр ҙә суд закондарҙы теүәл күҙәтһә, был һәм башҡа йөҙәрләгән-меңәрләгән дәғүәләрҙе ҡәнәғәтләндереүҙән башҡа әмәле юҡ. Шул уҡ ваҡытта Украинаның компенсация түләү түгел, хатта, ҡышҡы мәлдә яғыулыҡ алыу өсөн аҡсаһы булмағанлығы билдәле. Йәнәһе лә, кеше хоҡуҡтары алдында тороусылар бик ауыр дилемма алдына ҡуйылдылар. Бөгөнгө көндә Рәсәйгә 730 меңдән ашыу Украина гражданы ҡасаҡ булып килгән. Күпме дәғүә ҡуя алыуҙарын үҙегеҙ самалай алаһығыҙ!

Журналистарыбыҙҙың ҡәләме үткер. Быға дәлил - уҙған аҙнала «БР киң мәғлүмәт сараларында сифат мәсьәләләрен иң яҡшы яҡтыртҡан өсөн» республика конкурсында хеҙмәткәребеҙ Әлиә Дауытова өсөнсө урынға лайыҡ булды. Уға артабан да ижади уңыштар теләйбеҙ.

Предприятие, ойошма һәм ауыл ултыраҡтары араһында XIII Спартакиада иҫәбенә мини-футбол буйынса ярыштар үтте.
Унда бөтәһе 15 команда ҡатнашты. Ауыл командалары Уральск ҡасабаһында, ә ҡаланың предприятие-ойошмалары «Таусы» стадионының кесе футбол яланында көс һынашты. Көндөң һыуыҡ булыуына ҡарамаҫтан, ҡатнашыусыларҙың кәйефе күтәренке булды, уйын ҡыҙыу барҙы. Ярыш түбәндәге һөҙөмтәләр менән тамамланды. I төркөмдә - «Техноплекс заводы» йәмғиәте, II төркөмдә - 24-се янғын һүндереү часы, V төркөмдә - Уральск ауыл Советы беренсе урындарҙы яуланы. Киләсәктә лә район-ҡала халҡы әүҙем, спорт менән дуҫ булып ҡалһа ине!

Илебеҙҙең иң ҙур хәйриә фондарының береһе булған Рәсәй хәйриә фонды (Русфонд) кешеләрҙең хәйриә эшендә ҡатнашыу кимәлен баһалаған. Тикшереү Рәсәйҙең 54 регионында үткәрелә.

Алынған мәғлүмәттәрҙән төҙөлгән рейтингта Башҡортостан республикаһы өсөнсө урынды биләй. Тәүгеләрендә - Дағстан һәм Һарытау өлкәһе. Беҙҙән һуң иһә, Краснодар крайы, Ырымбур, Нижегородск, Мурманск, Пенза, Әстрәхан өлкәләре, Татарстан республикаһы килә.
Һорау алыу һөҙөмтәләре буйынса, һуңғы йыл эсендә илдә йәшәүселәрҙең 62-85 проценты таныш булмаған кешеләргә ярҙам күрһәткән. Урамда хәйер биреү, ауыр тормош шарттарында ҡалған ғаиләләргә әйбер, аҙыҡ-түлек һатып алыу кеүек ярҙам итеүҙәр тәүге урында тора.